Ўзбекистон давлат қарзи $44 млрдга яқинлашди

Ўзбекистоннинг давлат қарзи 44 миллиард долларга яқинлашди. Бу ҳақда Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг ҳисоботида маълум қилинди.

2025 йил 1 октябрь ҳолатига кўра, мамлакатнинг жами давлат қарзи 43,97 миллиард долларни ташкил этди. Бу кўрсаткич ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 4,9 миллиард долларга ошган. Давлат қарзининг ЯИМга нисбати эса йил бошидаги 31,3 фоиздан 32,3 фоизгача кўтарилган.

Қарзнинг асосий қисми ташқи манбалар ҳисобига шаклланган. Ташқи қарз ҳажми 36,7 миллиард доллар бўлиб, йил бошидан буён қарийб 3 миллиард долларга кўпайган. Унинг 20,35 миллиард доллари қатъий фоиз ставкасида, 16,1 миллиард доллари эса ўзгарувчан фоиз ставкасида жалб қилинган.

Шу даврда ички қарз ҳажми 7,2 миллиард долларни ташкил этган.

Асосий қарз берувчилар кимлар?

Давлат ташқи қарзининг $19,85 миллиардлик қисми халқаро молия институтларидан олинган. Булар қуйидагилар:

• Жаҳон банки — $8 млрд

• Осиё тараққиёт банки — $7,5 млрд

• Осиё инфратузилмавий инвестициялар банки — $1,73 млрд

• Ислом тараққиёт банки — $932 млн

• Халқаро валюта жамғармаси — $638 млн

• Европа тикланиш ва тараққиёт банки — $426 млн

• Бошқа институтлар (Қишлоқ хўжалигини ривожлантириш жамғармаси, ОПЕК жамғармаси, Европа инвестиция банки) — $598 млн

Шунингдек, ташқи қарзнинг 31 фоизи ёки 11,2 млрдлик қисми хорижий ҳукуматларга тегишли молия ташкилотлари ҳисобига тўғри келмоқда:

• Хитой тараққиёт давлат банки, Эксимбанк ва бошқалар — $3,76 млрд

• Япония халқаро ҳамкорлик агентлиги — $3,12 млрд

• Франция тараққиёт агентлиги — $1,2 млрд

• Корея Эксимбанки ва тараққиёт жамғармаси — $740 млн

• Германия давлат банки — $491 млн

• Саудия тараққиёт жамғармаси — $134 млн

• Испания давлат банки — $74 млн

• Туркия Эскимбанк — $27 млн (янги кредитор)

• Бошқалар — $1,5 млрд

Бундан ташқари, $5,84 миллиардлик ташқи қарз халқаро облигациялар орқали инвесторлар томонидан молиялаштирилган.

Қарз маблағлари қаерга йўналтирилмоқда?

Давлат қарзи қуйидаги соҳаларга йўналтирилмоқда:

• Бюджетни қўллаб-қувватлаш — $17,4 млрд (47%)

• Ёқилғи-энергетика саноати — $5,8 млрд (16%)

• Қишлоқ ва сув хўжалиги — $3,27 млрд (9%)

• Уй-жой коммунал хўжалиги — $3,07 млрд (8%)

• Транспорт ва инфратузилма — $2,87 млрд (8%)

• Соғлиқни сақлаш, таълим, ахборот-коммуникация технологиялари — $2,95 млрд (8%)

• Тадбиркорлик ва саноат ишлаб чиқаришни қўллаб-қувватлаш — $664 млн (2%)

• Кимё саноати — $671 млн (2%)