Микроқарз нима ва уни олишда қайси жиҳатларга эътибор бериш керак?
Микроқарз – кичик миқдордаги кредит бўлиб, уни шахсий эҳтиёжлар ёки кичик бизнесни молиялаштириш учун олиш мумкин. Микроқарзни расмийлаштиришда нималарга эътибор бериш муҳим?
Микроқарз ўзи нима?
Микроқарз – бу кичик миқдордаги молиявий маблағ бўлиб, шахсий эҳтиёжларни қондириш, кутилмаган харажатларни қоплаш ёки тадбиркорлик фаолиятини молиялаштириш учун ажратилади. Ушбу молиявий восита асосан молиявий имкониятлари чекланган кишилар ва кичик бизнес эгаларига мўлжалланган бўлиб, уни олиш шартлари одатда енгилроқ бўлади.
Микроқарзнинг асосий мақсади – аҳолининг молиявий эҳтиёжларини қондириш ва иқтисодий барқарорликни оширишга кўмаклашишдир. Микроқарз тизими ривожланаётган мамлакатларда, жумладан, Ўзбекистон каби давлатларда жуда аҳамиятли ҳисобланади.
Микроқарзнинг асосий мақсадлари орасидан молиявий хизматлардан фойдаланиш имкониятини ошириш, яъни молиявий инклюзияни таъминлаш ҳам жой олади. Бу орқали банк хизматлари аҳолининг барча қатламларига етказилади. Ундан ташқари, микроқарзлар қисқа муддатга ва кичик миқдорда берилиши туфайли маблағларнинг айланиши тез амалга ошади. Бу молиявий тизим барқарорлигини таъминлашда муҳим роль ўйнайди.
Микроқарзни қандай олиш мумкин?
Микроқарзлар молиявий ташкилотлар – банк ва микрокредит ташкилотлари томонидан берилади. Ушбу турдаги қарзни олиш учун биринчи навбатда айнан шундай ташкилотлар ичидан ўзингизга мос тушадиган қулай шартлардаги микроқарзни танлаб олишингиз керак бўлади. Бунда қуйидагиларга эътибор бериш мақсадга мувофиқ ҳисобланади:
- Микроқарзлар ҳар бир банкда турли фоиз ставкаларида тақдим этилади, шу сабабли ставкаларни диққат билан солиштириш муҳим ҳисобланади.
- Микроқарз олаётган шахс ўз молиявий имкониятларини тўғри баҳолаб, тўловларни ҳақиқатдан ҳам ўз вақтида амалга ошира олишга ишонч ҳосил қилиши керак. Бу турли хил пеня ва банк билан мижоз ўртасида можаролар келиб чиқишининг олдини олади.
- Кредит шартномасини батафсил ўрганиб, яширин тўловлар ва жарималарга эътибор бериш ҳам тўғри танлов қилишга ёрдам беради.
Мавзуга доир: Қайси банклардан уйдан чиқмасдан туриб микроқарз олиш мумкин?
Банклар ва микрокредит ташкилотлар микроқарз беришда учинчи шахс кафиллиги, суғурта полиси ёки мол-мулк гарови каби кафолатларни ҳам талаб қилиши мумкин. Маълумот учун, ҳозирда Ўзбекистонда бериладиган микроқарзларнинг максимал миқдори 100 миллион сўмни ташкил этади.