Oʻzbekistonda kredit va depozit foiz stavkalari qanday oʻzgarmoqda?
Markaziy bank depozit va kredit uchun xorijiy va milliy valyutadagi oʻrtacha foiz stavkalarini eʼlon qildi.
Milliy valyutadagi depozit foiz stavkalari
Jismoniy shaxslarning depozitlari
2023 yilda jismoniy shaxslarning milliy valyutadagi depozitlari boʻyicha oʻrtacha foiz stavkalari 21,5% atrofida boʻlgan. 2024 yilda ham bu koʻrsatkich sezilarli oʻzgarmay, 21,6% — 22,1% oraligʻida saqlangan.
Yuridik shaxslarning depozitlari
Yuridik shaxslar uchun depozit foiz stavkalari nisbatan past darajada boʻlib, 2023 yil dekabrda 17,9% ni tashkil qilgan. 2024 yil davomida pasayish tendensiyasi kuzatilib, iyun oyida 16,2% ga tushgan. Keyinchalik biroz oʻsish qayd etilib, dekabrda 16,8% ga yetgan.
Milliy valyutadagi kredit foiz stavkalari
Aholiga berilgan kreditlar
2023 yilda aholi uchun milliy valyutadagi kreditlar boʻyicha oʻrtacha foiz stavkalari 25,2% boʻlgan. 2024 yil davomida bu koʻrsatkich biroz pasayib, 24,2% — 24,7% oraligʻida oʻzgargan. Dekabr oyida foiz stavkalari 24,9% ga yetgan.
Yuridik shaxslarga berilgan kreditlar
Tadbirkorlik subʼektlari uchun 2023 yil dekabr oyida milliy valyutadagi kredit foiz stavkalari 23,1% boʻlgan. 2024 yil davomida pasayish kuzatilib, iyul-avgust oylarida 22,2% ni tashkil qilgan. Ammo dekabrga kelib yana oʻsish qayd etilgan va 22,5% ga yetgan.
Chet el valyutasidagi depozit va kredit foiz stavkalari
Jismoniy va yuridik shaxslarning depozitlari
Chet el valyutasidagi jismoniy shaxslarning depozit foiz stavkalari 2024 yil davomida nisbatan barqaror boʻlib, 5,0% — 5,6% oraligʻida oʻzgarib turgan. Yuridik shaxslarning depozitlari esa nisbatan past boʻlib, 4,1% dan 5,8% gacha oʻzgaruvchanlikni koʻrsatgan.
Qisqa va uzoq muddatli kreditlar
Chet el valyutasidagi qisqa muddatli kreditlar boʻyicha foiz stavkalari 2023 yilda 10% boʻlib, 2024 yil davomida 9,4% dan 10,8% gacha oʻzgarib turgan. Uzoq muddatli kreditlar boʻyicha foiz stavkalari esa 9,6% — 11,4% oraligʻida dinamikani namoyish etgan.
Banklar depozit foiz stavkalarini tushirmoqda
2025 yilda yuqori foizda omonat ochish uchun qulay vaqt boʻlmasligi mumkin. Oxirgi yil davomida baʼzi tijorat banklari foiz stavkalarini pasaytirdi:
- “Kapitalbank”: 26% → 22%
- “Ziraatbank”: 26% → 20%
- “Yangi bank”: 27,77% → 26%
- “Davrbank”: 27,09% → 26,5%
Shuningdek, eng yuqori foizni taklif qilib kelgan TBC bank 3 fevraldan boshlab omonatlarga belgilanadigan foiz stavkalarini tushirmoqda. Bu esa bankdagi eng yuqori foizni 26% ga tushiradi.
Shunday qilib, bu yilgi depozit oʻrtacha foiz stavkalari oʻtgan yilga nisbatan kamayishini kutish mumkin.