Кредит карта нима ва унинг қандай афзалликлари мавжуд?
Кредит карта нафақат кундалик харидлар учун, балки фавқулодда ҳолатларда ҳам қўшимча молиявий манба сифатида хизмат қилади.
Кредит карта – бу банк ёки молиявий муассаса томонидан мижозга тақдим этиладиган тўлов воситаси бўлиб, у орқали мижоз ўз маблағидан ташқари, банк томонидан ажратилган кредит линиясидан фойдаланиши мумкин. Бу карта орқали товар ва хизматлар учун тўловларни амалга ошириш ёки нақд пул олиш имконияти яратилади. Кредит карталар мижозлар учун қулайлик яратиб, харидларни амалга оширишда қўшимча маблағ манбаи бўлиб хизмат қилади.
Кредит картанинг пайдо бўлиши 1950 йилларга бориб тақалади. Дунё бўйлаб биринчи кредит карта Diners Club томонидан жорий этилган. Ўша пайтда бу карта фақат ресторанлар ва меҳмонхоналарда ишлатилган бўлса, ҳозирда улар глобал миқёсда ҳар хил савдо ва хизмат кўрсатиш тармоқларида қабул қилинади. Кредит карталар молиявий технологияларнинг ривожланиши билан замонавий ҳаётнинг ажралмас қисмига айланди.
Кредит карталардан худди оддий карталардек исталган турдаги тўловлар учун фойдаланиш мумкин.
Фоизлар қандай ҳисобланади?
Кредит картадан фойдаланилганда, карта эгасига ажратилган кредит суммаси учун маълум фоиз ставкаси ҳисобланади. Бу фоиз, одатда, қуйидагиларга боғлиқ бўлади:
1. Grace period (имтиёзли давр). Маълум бир муддат давомида тўлов амалга оширилса, картадан ишлатилган маблағ бўйича фоизлар ҳисобланмайди.
2. Ойлик фоиз ставкаси. Агар кредит суммаси белгиланган муддатда қайтарилмаса, фойдаланилган маблаққа нисбатан фоизлар ҳисобланади.
3. Минимал тўлов. Ҳар ойда карта эгаси минимал тўловни амалга ошириши талаб этилади. Агар бу тўлов амалга оширилмаса, жарималар ёки қўшимча фоизлар қўлланилиши мумкин.
Кредит картадан самарали фойдаланиш учун банк шартнома тузаётганингизда шартлар билан батафсил танишиб чиқиш талаб этилади.
Мавзуга доир: Кредит олишдан аввал нималарга эътибор бериш керак?
Кредит картанинг афзалликлари орасида қулайлик ва тезкорлик алоҳида ўрин тутади. Кредит карта ёрдамида нафақат дўконларда, балки онлайн платформаларда ҳам тўловларни амалга ошириш мумкин. Бу эса кундалик харидларни анча осонлаштиради. Кредит карта фавқулодда вазиятларда қўшимча молиявий манба сифатида ҳам хизмат қилади. Масалан, кутилмаган харажатлар пайдо бўлганда ёки қўшимча пул керак бўлган ҳолатларда кредит карта ёрдамида тезкор ечим топиш мумкин. Кредит карталарнинг аксарияти халқаро тўлов тизимлари билан интеграциялашганлиги сабабли, хорижий давлатларда ҳам фойдаланиш имкониятини беради.