Бўлажак триллионерлар: Маск, Цукерберг, Хуанг ва бошқалар
Дунёдаги 3,6 млрд аҳоли ҳали ҳам кунига 7 доллардан кам маблағ билан яшаётган бир пайтда кейинги ўн йилликда дунё 13 хонали бойликка эга бўлган беш триллионерни кўриши кутилмоқда.
Oxfam ташкилотининг сўнгги тадқиқотларига кўра, триллионер мақомига эришиши мумкин бўлган ултра-бой шахслар сони биттадан бештага ошган. Бу прогноз дунёнинг элита қатламида бойлик йиғилишининг кескин тезлашаётганини акс эттиради.
Миллиардер бойлиги тез ўсмоқда
Фақатгина 2024 йилнинг ўзида миллиардерларнинг бойлиги олдинги йилга қараганда уч баравар тез ўсди. Бунга сунъий интеллект ва сунъий йўлдош соҳаларидаги ютуқлар ҳамда Трамп президентлигининг иккинчи даврида амалга оширилаётган “тартибга солишни енгиллаштирувчи” сиёсат сабаб бўлди.
Бироқ, бу фаровонлик глобал қашшоқлик муаммолари билан кескин контраст, яъни фарқни ҳосил қилади. Жаҳон банкининг Қашшоқлик ва тенгсизлик платформаси маълумотларига кўра, ҳали ҳам 3,6 миллиард одам кунига $7 дан кам маблағ билан яшайди ва бу кўрсаткич 1990 йилдан бери деярли ўзгармаган. Oxfam глобал иқтисодий тизимни қайта шакллантиришга чақирмоқда.
Триллионер бўлиши мумкин бўлган шахслар кимлар?
1. Илон Маск
Дунёнинг энг бой одами — Илон Маскнинг биринчи бўлиб триллион долларлик бойликка эришиши ҳеч кимни ажаблантирмайди. Tesla компанияси бош директори янги президент билан яқин муносабатлар ўрнатгани туфайли ўз бойлигини кескин ошириб олди. Мутахассислар кейинги беш йил давомида унга нисбатан қулай сиёсат юритилишини кутишмоқда.
Улар аллақачон Трампнинг электромобилларга бўлган муносабатини ўзгартиргани ва Маскнинг SpaceX учириш майдончаларига ташриф буюрганини қайд этишган. Ўтган йилнинг ўзидаёқ Маскнинг соф бойлиги 219 миллиард доллардан 449 миллиард долларгача, яъни 105 фоиздан зиёдга ўсди.
2. Жефф Безос
Amazon асосчиси Жефф Безос ҳам триллионер мақомига эришиши мумкин бўлган даъвогар ҳисобланади. Кўпгина ўта бойиб кетган тенгдошлари сингари Безоснинг бойлигидаги кескин ўсиш нафақат технологияларга, балки айнан сунъий интеллектга ҳам боғлиқ. Безос Amazon’нинг 10 фоиздан камроғига эгалик қилади. Компания Alexa каби маҳсулотларни ва ўзининг дорихона ҳамда чакана савдо йўналишларидаги мижозларга хизмат кўрсатишни такомиллаштириш учун сунъий интеллектга катта маблағ сарфламоқда.
Бундан ташқари, Безос хусусий сектор космик пойгасига кирди ва ўзининг Blue Origin ракета компанияси Amazon’дан ҳам каттароқ бўлишини кутмоқда. Безоснинг бойлиги ўтган йили 35 фоиздан кўпроқ ўсиб, 181 миллиард доллардан 245 миллиард долларгача етди.
3. Марк Цукерберг
Meta асосчиси ва бош директори Марк Цукерберг ўзининг Metaverse саргузаштларидан чекланиб, сунъий интеллектга кўпроқ эътибор қарата бошлагани инвесторларни мамнун қилди. Magnificent 7 компанияси OpenAI’нинг ChatGPT’сига рақобатчи бўлиши мумкин бўлган генератив сунъий интеллект моделлари Llama ва кейинчалик Llama 2 ҳамда 3 ни чиқарди. Ушбу инновациялар натижасида Meta акциялари ўтган йил давомида 60 фоиздан кўпроққа ўсди.
Компаниянинг энг йирик акциядори бўлган Цукербергнинг бойлиги ҳам шунга мос равишда 138 миллиард доллардан 217 миллиард долларгача етди.
4. Женсон Хуанг
Nvidia бош директори ва асосчиси Женсон Хуанг 2028 йилгача триллионерлар қаторига қўшилиши кутилмоқда. Nvidia сунъий интеллект аппаратлари бозорида етакчи бўлиб, Хуангнинг бойлиги $117 миллиардга етди. Ҳозирда Nvidia маҳсулотлари юқори унумдорликка эга компьютер графикаси, автоном транспорт воситалари ва илмий тадқиқот соҳаларида кенг қўлланмоқда. Бу эса компаниянинг ўсишини янада тезлаштиришга хизмат қилмоқда. Компаниянинг акциялари ўтган йили 175 фоизга юқорилади ва бу 3,5 фоизлик акцияларга эгалик қилувчи Хуонгни энг кўп бойиган миллиардерлар қаторига қўшди.
5. Бернар Арно
LVMH компаниясининг раҳбари Бернар Арно дунёнинг энг бой одамлари қаторида етакчи бўлиб қолмоқда. Арно глобал миқёсда ҳашаматли маҳсулотлар бозорида ўзининг кенг портфели билан машҳурдир. Tiffany & Co, Veuve Clicquot, ва Louis Vuitton каби юқори даражадаги брендлар Arno бошқарувидаги LVMH гуруҳига киради. Бу компаниялар нафақат ҳашаматли товарларни ишлаб чиқаради, балки уларни глобал бозорда етакчи сифатида сақлаш учун инновациялар ва бренд ўзига хослигини доимий равишда ошириб боради. Арно ва унинг оиласи дунёнинг энг йирик ҳашаматли маҳсулотлар империясини бошқариб келмоқда. LVMH компаниясининг халқаро бозордаги мустаҳкам мавқеи ва кенгайиш суръатлари туфайли Арно оиласининг умумий бойлиги 2030 йилгача триллион доллар чегарасини ошиб ўтиши кутилмоқда.
Миллиардерларнинг триллионерларга айланиши яхшиликка олиб келадими ёки йўқ, ҳозирча номаълум, лекин бу мақоми учун пойга аллақачон бошланиб бўлган.